🎄 Choinka, to chyba najważniejszy symbol Bożego Narodzenia. Ubieranie choinki w Wigilię lub nawet kilka tygodni wcześniej stanowi piękną tradycję. Ale jak to się stało, że zwykła choinka z lasu trafiła na honorowe miejsce do naszych wnętrz?
🎄 Mało kto wie, że w polskiej tradycji zwyczaj ubierania choinki w Wigilię pojawił się stosunkowo późno (względem innych krajów), ponieważ dopiero w XIX wieku. Początkowo strojenie choinki świątecznej w dzień Wigilii zostało zapożyczone jedynie w dużych miastach w centrum kraju, bezpośrednio od kolonistów niemieckich w czasie zaborów. Dopiero z czasem zwyczaj ten rozpowszechnił się na zamożniejsze dwory w innych rejonach kraju. Natomiast w polskich wsiach choinka zagościła dopiero w okresie międzywojennym, wypierając tym samym inną tradycyjną, ludową ozdobę świąteczną, jaką była podłaźniczka (obręcze sit obwiązane iglastymi gałązkami). Wiązał się z nimi zwyczaj, który zapewniać miał urodzaj i dorodność trzody – po ususzeniu ozdoby zakopywano ją w całości w polu bądź uprzednio krusząc, dosypywano do paszy zwierząt hodowlanych. W tradycji utrwalił się również przekaz, że temu, który ścina choinkę na świąteczne drzewko, w nadchodzącym roku gwarantowane jest szczęście i powodzenie.
🎄 Początków przystrajania choinki możemy doszukać się już w Alzacji – rejonie pogranicznym Francji i Niemiec, gdzie iglaste drzewka dekorowano jabłkami, orzechami, świecami oraz ozdobami z papieru. Miało to symbolizować rajskie drzewo, które w czasie przesilenia zimowego miało dawać nadzieję i być symbolem odradzającego się życia. Informacje na ten temat pochodzą głównie z XV i XVI wieku, a dokładniej z kazań kościelnych, w których krytykowano ten zwyczaj, traktując jako pogański. Mimo krytyki, tradycja ta zyskiwała coraz większe uznanie, między innymi za sprawą Marcina Lutra, który popularyzował ją na terenie protestanckich Niemiec. Z czasem także katoliccy duchowni zaczęli zachęcać wiernych do stawiania choinek na pamiątkę pierwszych rodziców – Adama i Ewy. 🍎 Jabłka, którymi przystrajano drzewko, miały przypominać o grzechu pierworodnym i być symbolem płodności.
🕯 Świece symbolizowały światłość czyli Chrystusa, ponadto były związane z kultem zmarłych. Dawniej w Izbach ogień płonął przez całą noc wigilijną, tak aby przychodzące dusze przodków mogły się ogrzać, 🌰 Orzechy zawijane w sreberko symbolizują dobrobyt i siłę. ⛓ Łańcuchy przypominają o zniewoleniu grzechem, a także umacniają rodzinną więź i chronią dom przed kłopotami. 🌟 Gwiazda betlejemska ma pomagać w powrotach do domu. 🔔Dzwoneczki oznaczają dobrą nowinę i radość. 🙌 Aniołki opiekują się domem.
🎄 We Francji zwyczaj strojenia choinki zapoczątkowała w XVIII wieku Maria Leszczyńska (żona króla Francji Ludwika XV), która choinkami udekorowała Wersal. Pomysł ten zaczerpnęła u samego źródła, czyli z Alzacji, gdzie mieszkała kilkanaście lat.
Na naszych terenach zwyczaj ubierania choinki ma swoje korzenie we wcześniejszych obyczajach, a dokładniej w słowiańskiej tradycji dekorowaniu snopu zboża, zwanego Diduchem (dos. Dziad). Był to zwyczaj związany z obchodami Święta Godowego. Pierwszy skoszony podczas żniw snop żyta, owsa lub pszenicy był ustawiany w chacie na Boże Narodzenie i trzymany do Święta Trzech Króli. Snop był uważany jako talizman chroniący przed złymi mocami, ponadto miał zapewnić urodzaj na przyszły rok.
🎄 A kiedy powinno ubierać się choinkę? Tradycja i Kościół katolicki narzucają dwa różne terminy odnośnie tej czynności. W galeriach handlowych, sklepach oraz na jarmarkach świątecznych ozdoby pojawiają się już nawet pod koniec listopada. Coraz częściej my również decydujemy się na wcześniejsze ubieranie choinki. Niektórzy robią to w okolicy Mikołajek, czyli 6 grudnia.
Jednak zgodnie z tradycją, choinka powinna być ubierana dopiero w wigilijny poranek, a więc 24 grudnia. Wtedy obecni są wszyscy domownicy. W praktyce jednak mało osób decyduje się na taki ruch, ponieważ w ten dzień każdemu brakuje czasu. To moment przygotowywania potraw na wigilijną wieczerzę oraz dekorowania domu i stołu wigilijnego. Z uwagi na to, że Wigilia to także dzień, w którym trudno znaleźć czas na takie zajęcia jak dekorowanie drzewka, to Kościół katolicki wskazuje inną datę ubierania choinki niż tradycja. Według Kościoła możemy ją przystroić już na tydzień przed Wigilią Bożego Narodzenia.
🎄 A Ty kiedy ubierasz choinkę? 😁
Za wyjatkowyprezent.pl i urzadzamy.pl
Fot. 123RF.com
